W regionie Nordharz w Niemczech wybudowany został system zapór wodnych wykorzystywany wcześniej w górnictwie do magazynowania wody użytkowej, obecnie również w ochronie przeciwpowodziowej,a od niedawna także do uzyskiwania energii odnawialnej.
Sztucznie wytworzony zbiornik retencyjny Mandelholz jest zamknięty przez zaporę ziemną o wysokości 28m. W jej wnętrzu przebiega prostopadły tunel kontrolny, wykonywany ze słabo zagęszczonego betonu. Z biegiem czasu powstały w niej większe lub mniejsze przecieki, które mogły zagrozić stabilności tunelu. Żeby przywrócić kompletną funkcjonalność tunelu (sztolni), konieczny był jej remont w ramach którego zostałyby spełnione następujące warunki brzegowe:
• Uszczelnienie obiektu przeciw wodzie napierającej
• Równoczesne wzmocnienie porowatej struktury betonu
• Przeprowadzenie prac późną jesienią jeszcze przez kolejnymi roztopami śniegu
Analiza stanu budynku skonkretyzowała oczekiwania związane z naprawą tunelu:
wykonać siłowe (przenoszące naprężenia) połączenie i uszczelnienie wilgotnych lub mokrych, niekiedy przewodzących wodę pod ciśnieniem nieszczelności oraz wypełnienie pustek w temperaturach spadających nawet do 1 °C.
Niemiecka dyrektywa dotyczącą naprawy budynków (Rili SIB 2001), pokazuje w części 2, tabelach 6.2 do 6.4 specjalne obszary zastosowań i wymogi dotyczące środków służących do zamykania rys. Następnie określa się cele naprawy oraz warunki w jakich będą przeprowadzane prace. Poprawna naprawa budowli nie byłaby możliwa w przypadku wąskiej wykładni tych istniejących reguł.
Upraszczając:
albo połączenie siłowe albo wilgotne środowisko,
ewentualnie przy mokrych rysach „tylko” elastyczne uszczelnienie i zamknięcie.
Dodatkowo należy pamiętać o warunkach atmosferycznych, które wcale nie są brane w tym
przypadku pod uwagę.
Cele i wymogi odnoszące się do wyników napraw budowli, jak i warunki w których naprawy te są przeprowadzane, często wykraczają daleko poza zakres standardowych reguł. Z tego powodu często zachodzi konieczność znalezienia rozwiązań specjalnych.
Punkt wyjściowy może tu stanowić norma europejska PN EN 1504-5. W części 5, uzupełnionej o kilka badań z innych krajów są zawarte prawie takie same warunki brzegowe jak w dyrektywie Rili SIB. Obszary zastosowania są opisane właściwie identycznie, ale w przypadku EN PN 1504-5 liczy się otrzymany wynik. Typ materiału, dzięki któremu wynik taki można osiągnąć, może zostać dowolnie wybrany.
Norma EN PN 1504-5 w części B1 w podpunkcie 1.1.7.2 wskazuje środki do wypełniania rys akcentując uzyskiwany efekt naprawy. Siłowe zamknięcie rys żywicami poliuretanowymi jest więc według normy EN PN 1504-5 działaniem dopuszczalnym i poprawnym. W rzeczywistości takie materiały są już na rynku. W tunelu kontrolnym zapory Mandelholz materiały te zostały praktycznie wykorzystane: uzyskane efekty zastosowania poliuretanowych żywic do przenoszenia naprężeń potwierdziły prawidłowość tego wyboru . Niezależnie od warunków pogodowych i stanu zawilgocenia zastosowana żywica poliuretanowa WEBAC 1660 zamknęła i uszczelniła siłowo miejsca wszystkich przecieków , ale również siłowo wypełniła pustki w strukturze muru. Tunel kontrolny (sztolnia) został ustabilizowany, dzięki czemu bez żadnych przeszkód , suchą nogą , można w dowolnej chwili kontrolować stan techniczny zapory Mandelholz.
